Beden Öldükten Sonra Nefsin Ölmediğinin Açıklanması

Beden Öldükten Sonra Nefsin Ölmediğinin İkna Yöntemiyle Açıklanması Onuncu Fasıl Fahreddin Râzî (ö. 1210) [1]Birinci delil: Akıllı kimselerden büyük bir grup, insanların en fazi­letlisinin peygamberler, veliler ve metafizikçi filozoflar olduğu hususun­da anlaşmışlardır. Fizik ve matematikle uğraşan filozofların varlığındaki fayda ise dünya hayatını yoluna koymak içindir. Mademki bu hayat baya­ğıdır, ona hizmet edenler de şerefli sayılamaz. [2] […]

Daha fazla oku
Aklî Hazların Duyu Hazlarından Daha Değerli ve Daha Üstün Oluşunun Açıklanması

Yirmi İkinci Fasıl   Fahreddin Râzî (ö. 1210) [1] Bilmelisin ki, avamdan kimselerin yapısında baskın olan anlayış, yeme ve cinsel ilişkiden alınan hazzın en güçlü haz ve en üstün mutluluk olduğu yönündedir. Bu yüzden çoğunlukla halk, âhirette yalnız lezzetli yiyeceklere kavuşmak ve orada [hurilerle] çok cazip evlilikler yapmak ümidiyle yüce Allah’a ibadet eder. Bu, bilge […]

Daha fazla oku
Allah’ın Aşkınlığı (Esasü’t-Takdis) – Fahreddin er-Razi

Ünlü kelam ve tefsir alimi Fahreddin er-Râzî bu kitabında, Müşebbihe olarak anılan antropomorfist ya da insan biçimci kelâm akımını, Allahü Teâlâ’yı niteleyen ayet ve hadisleri lafzi manalarıyla anlayarak bütünlük ve derinlikten uzaklaşmakla eleştiriyor, tevilin gerekliliğini savunuyor. Râzî’ye göre yapılacak iş, Allah’ın Aşkın (el-‘Alî, Müte‘âl) Varlık olduğu ilkesinden kalkarak ilgili nassların anlamını her türlü antropomorfist çağrışımdan […]

Daha fazla oku
”Allah Teâlâ’nın İndirdiğiyle hükmetmeyen…”Ayet Mealinin Tefsiri

“Allah Teâlâ’nın İndirdiğiyle hükmetmeyen, işte onlar kâfirle­rin ta kendileridir … zalimlerin ta kendileridir fâsıkların ta kendi­leridir.” mealindeki ayetlerin hükmü, mutlak değil, mukayyeddir. Çünkü evvelden de dediğimiz ‘’lemyuseddek,lemyehkum’’ manasındadır. Nitekim Kurtubî diyor ki: «Kur’ân’ı reddetmek; yahud Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem’ln getirmiş olduğu hükmü inkar etmek sûretiyle Allah Teâlâ’nın hükmüyle hükmetmeyen kafirdir. Bu takdirde müslüman olduğu halde […]

Daha fazla oku
Sebepleri Yaratan Allah’tır

“O’nun benzeri hiçbir şey yoktur. İşiten ve gören O’dur” (Şûrâ,42/11). Bu âyetin başı katıksız tenzihi ispat etmektedir. Âyetin de­vamındaki, “O işiten ve görendir” ifadesi de bu tenzihi tamamla­yıcı mahiyettedir. Bunun izahına gelince, işitme ve görme vasfının mahlûkata da nisbet edilmesi kısmen de olsa Allah Teâlâ ile aralarında bir benzerlik bulunduğu hissini uyandırmaktadır. Bu sebeple Cenâb-ı […]

Daha fazla oku
Kâfirlerin Dünya Hayatındaki İyiliklerinin Ahirette Karşılığı Yoktur

  Kâfirin işleri, eğer akrabalık bağlarını gözetmek, yoksulun ihtiyacını kar­şılamak, darda kalmış olanın sıkıntısını gidermek gibi iyilik türlerinden olur­sa, bunların sevabını almaz ve ahirette bunlardan faydalanmaz. Şu kadar var ki, bu iyilikleri karşılığında ona dünyada ihsanda bulunulur. Bunun delili ise Müslim’in Âişe (r.anha’)’dan şöyle dediğine dair rivayetidir: Ey Allah’ın Rasûlü, dedim. İbn Cud’an, cahiliye döneminde […]

Daha fazla oku
“Müşrikleri Öldürün” Emrinin Mahiyeti

  Yüce Allah’ın: “Artık o müşrikleri… öldürün” buyruğu, bütün müşrikler hakkında umumi olmakla birlikte sünnet, bunlar arasından daha önce el-Bakara Sûresi’nde (2/190. âyet 1. başlıkta) açıklaması geçtiği üzere kadın, ra­hip, çocuk ve benzeri kimseleri tahsis etmiş (bu genel hükmün dışında bı-rakmıştır. Nitekim yüce Allah kitap ehli hakkında da: “Cizye verinceye ka­dar…” (et-Tevbe, 9/29) diye buyurmaktadır. […]

Daha fazla oku
Enfal Suresi / 24 ve 25.Ayet Tefsirleri

Yüce Allah’ın Kalpler Üzerindeki Tasarrufu: Allah gerçekten kişi ile onun kalbi arasını gerer ve siz, kesinlikle O’nun huzurunda toplanacaksınız!(Enfal,24) Yüce Allah’ın; “Bilin ki Allah, kişi ile kalbi arasına girer…” buyruğu ile ilgili olarak şöyle denilmiştir. Yüce Allah’ın bu nassı, O’nun, kulları hakkında küfrü ve imanı hükmetmiş olmakla birlikte, kâfir kişi ile kendisine yeri­ne getirmesini emretmiş […]

Daha fazla oku
Îblis’in Yanlış Kıyası

Yüce Allah’ın: “Dedi ki; Ben ondan daha hayırlıyım” buyruğu şu demek­tir: Beni ona secde etmekten alıkoyan, ona olan üstünlüğümdür. Bu, anlam itibariyle iblis’ten cevap mahiyetindedir. Nitekim: Bu ev kimindir? diye so­rarsak, muhatabın bize, bu evin sahibi Zeyd’tir demesi de bu kabildendir. Bu, bizzat cevabın verilmesi gereken kendisi olmamakla birlikte, cevap anlamı­na raci bir sözdür. “Beni […]

Daha fazla oku
Hz.İbrahim’in ” Bu benim Rabbim (En’am 76) ” Demesi Hakkında

Şöyle de açıklanmıştır: Hz. İbrahim’in “bu benim rabbim”demesi, kav­mine karşı delili ortaya koyması içindi. O, zahiren onlara uygun düşündü­ğünü göstermişti. Fakat yıldız kaybolunca delili ortaya koyup: Değişen bir şeyin Rabb olması mümkün değildir, dedi, Halbuki kavmi yıldızları ta’zim edi­yor, onlara tapınıyor ve yıldızlara göre hüküm veriyorlardı. en-Nehhâs der ki: Bu hususta söylenen en güzel açıklama, […]

Daha fazla oku