Kategoriler: Felsefe

Ruhun İktidarını İnkar Edenlere Cevap

Ruhun iktidarını inkar edenlere,yalnız madde vardır,ölü ve mekanik maddeden başka hakikat yoktur diyenlere hitap ediyorum : Neden tabiatı izah için enerjiye, kendiliğinden oluşa, dinamizme baş vuruyorsunuz? Neden hayatın doğuşunu lâboratuvarlara sokmak için boş ve neticesiz vaitlerinize müspet hiçbir şey katamıyorsunuz? Niçin, hayvan cemiyetlerinin cansız bünyesinde hiç- bir hareket ve gelişme uyandıramıyorsunuz? Nihayet niçin sonu başlangıçla, bilineni bilinmeyenle ve en açığı en müphemle izaha çalışıyorsunuz.?

Eğer hayat ve ruhî fâaliyet maddeden çıkmış ise; ya maddenin aynıdır ki, o zaman neden ondan başka türlü hassaları olduğunu size sorarım. Veya maddenin zıttıdır ve sonradan meydana gelmiştir denilirse, o zaman nasıl olup onu madde doğurmuştur ? diyebiliriz. Ya da ondan önce potansiyel halde vârdı derseniz, daha esaslı bir güçlük içine düşersiniz.Çünkü görünen ruhî faaliyeti açıklamak için, maddede görülmeyen ve tespit olunamayan esrarlı prensipler aramağa, aynı zamanda kendiliğinden (spontané) ve dinamik gibi tasavvura mecbur olursunuz. Şunu da söyliyelim; fikirlerin
ve tasavvurların gerçekliğini inkâr ederek madde üzerine bir teori kurmak istediğiniz zaman unutuyorsunuz ki, yine fikirler ve tasavvurlara dayanmaktasınız.

Sîz hayalcilik ve fikirciliğin zıttı maddeciliktir zannederek hataya düştünüz.Çünkü hayalciliğin zıttı gerçekçiliktir. Ve gerçek madde gibi hayatı ve ruhu da içine âlân birlikte ve tabiattadır. İnsân onun hülâsası, ve kemalidir.Maddemiz simyanın –haceri felsefesi- hayatımız ilmi cifrin –mai hayatı- olmadığı gibi,ruhumuzda mitolojinin ve mevhumelerin –akıcı ve uçucu- olan ruhu ebedîsi değildir. Fakat o bir nevi faaliyet ve bir olgular akışıdır.

Onu inkâr etmek varlığın açılmalarını görmemektir; medeniyete gözlerini yummak,bir mevhume yüzünden hakikat karşısında inadetmektir. Eğer madde basit, ve gözle görünür, elle tutulur olduğu için mevhumelere inanmaktan ve aldatılmaktan bıkan kütlelere en elverişli bir hakikat diye telkin edilecekse, madde parçalandıkça enerjiye kalbolduğu, enerjinin sonsuz küçük parçalara ayrıldığı onun da kesin olarak bilinemediği görüldükçe (Heisenberg) biliniz ki bu onları yeni bir mevhumeye atmak, yeni bir puta taptırmaktan başka bir şey. değildir? Ona en yakın/ en görünür gerçek olan ruhun hakikatini gösteriniz. Onu. insanlıkla karşı karşıya getiriniz

Hilmi Ziya Ülken

Muhammed Ali

Son Yazılar

Tecelli Türleri

  Necmeddin-i Dâye [*****] çev. Halil Baltacı Necmeddin-i Dâye (ö. 654/1256) tasavvufun bir din yorumu…

2 ay önce

Allah’ı Bilmenin İmkânı ve Bunun Yöntemi

  Gazzâlî [*] çev. Osman Demir Gazzâlî (ö. 505/111) Allah’ı bilmenin imkânı ve yöntemi konusunda…

2 ay önce

Varlık Mertebeleri ve Te’vil

  Gazzâlî [*] çev. Mahmut Kaya Te’vilin şartlarını tespit etmeyi ve iman ile küfür arasındaki…

2 ay önce

Dilin Kabuğu

Kilise babalarının en ziyade iltifat ettiği, teolojik ağır­lıklı bir anlatıma sahip Yuhanna Incil’inin l’inci Bab’ının…

2 ay önce

Çözüm Aldatmacası

İçinde yaşadığımız dönemin hakim zihniyetini karak- terize eden en önemli hususlardan biri de, hiç şüphesiz,…

2 ay önce

Anda Olmak -Geçmiş ve Gelecek Arasında Bir Yer

İçinde yaşadığımız dünya, bedensel varlığımız ve duygu­larımız zamanın eliyle şekillenir. Sabretmeyi, şükretme- yi, iyiliğin ve…

2 ay önce