Nefsini bilen, Allah’ı bilir

Hz.Ali (Allah O’nun yüzünü kerim etsin): “Nefsini bilen, Allah’ı bilir” demiştir.

Meselâ, sen kendi varlık evindeki yaygıları, yatakları, kıymetli kumaşları, elbise ve sandıkları görüp, sahip olduğun diğer şeyleri görmesen;kendini tamamen görmemiş ve tanımamış, ancak bazı kısımlarını tanımış ve bilmiş olursun. Tekrar gizli, açık her şeyi görmüş olsan; fakat bunların hepsini sana gösteren lâmbayı görmesen, yine kendini tamamiyle görmüş olmazsın. Çünkü o lâmbanın nuru ile sende bulunan şeylerin, meselâ, kıymetli kumaşların iyi veya kötü olduğunu görebiliyorsun. Senin varlık evinde parlıyan bu hakikî nurunu görürsen, mutlaka Allah’ ı da görürsün.

Meselâ,güneşin nuru, senin evinde parladığı zaman, evinde bulunan her şeyi görmekle beraber bu şeylerden güneşi bilemezsin; fakat evindeki güneşi görmekle, hakikî güneşi de görmüş olursun. Binaenaleyh kendi iç âleminde dolaşmalı ve kendini bilmeğe çalışmalısın. Bundan başka bir şeyi bilmenin sana faydası olmaz, senin için lâzım olan ve seninle ilgisi bulunan şey, kendini bilmendir. Geri kalan şeyleri bilmek, başkaları için zahmet, ıztırap ve deli çekmeğe benzer. Bu çektiğin ıztırabın sana hiçbir faydası olmayacaktır. Kendini tamamen tanıdıktan sonra, Allah’a erişirsin.

Zira: Son varılacak hedef Allahın huzurudur. (Sûre: 53, Âyet: 43.) Evinde gördüğün o sayısız, eşsiz, ve değerli kumaşları ancak, bu nur sayesinde görebiliyorsun. İşte bu nuru görürsen, kendini tamamiyle bulmuş olursun. Hakkın nuru olanı bu nur, tâ ezelden beri, daha sen annenin karnında iken, seninle beraberdi. Bu nurla her şeyi görüyor ve kendini ondan ayrı göremiyordun; fakat asılolan bu nuru, görmüyordun, Hülâsa o nuru gördüğün zaman ilk ve sonun o olduğunu bilirsin; çünkü: O ilk ve sondur. (Sûre: 57, Âyet: 3.)

Sultan Veled – Maarif