İlm-i İlâhî (Allah’ın llmi) Hakkındaki Görüşler

..(Allah) herşeyi bilir “(Bakara 29)ayeti, Cenab-ı Hakkın yeri, yerdekileri, gökleri ve gökteki harikulade varlıkları yaratmasının ancak onları bildiği ve cüzisi ile küllisi ile onları çepeçevre ilmiyle ihata etmesiyle mümkün olabileceğini gösterir. Bu ise birçok şeye delalet eder: 1) Allah cüziyyatı bilemez diyen felsefecilerin görüşlerinin fasit; kelamcıların görüşlerinin ise doğru olduğu manasına gelir. Çünkü kelamcılar, Allah […]

Daha fazla oku
Meleklerin Vasıfları

Meleklerin vasıflarına gelince, bunlar birkaç yöndendir: 1) Melekler, Allah’ın elçileridirler. Nitekim Cenab-ı Hak şöyle buyurmuştur: “Melekleri elçiler yapan (Allah’a hamdolsun)”(Fatır, 1) “Allah, melekler içinden elçiler seçer”(Hacc, 75) ayetinin meleklerden sadece bir kısmının elçi olduğuna delalet ettiği söylenirse bunun cevabı şudur: Âyetteki harf-i cerri teb’îz (kısmîliği ifade etmek) için olmayıp beyan (açıklama) içindir. 2) Onlar, Allah’a […]

Daha fazla oku
Melaike’nin Sınıfları, Büyük Melekler

Cenab-ı Hak, Kur’an-ı Kerim’de meleklerin sınıflarını ve vakıflarını zikretmiştir. Meleklerin kısımlarına gelince,bunlardan Birinci kısım: Arşı taşıyan meleklerdir ki Allah Teala onlar hakkında şöyle buyurur: “O gün Rabbinin Arşını (gökteki meleklerin) üstünde bulunan sekiz (melek) yüklenir”(Hakka, 17). İkinci kısım: Allah’ın: “Melekleri, Rablerini hamd ile tesbih ederek Arşın etrafını kuşatmış halde görörsün”(Zümer. 75) ayetinde haber verdiği gibi, […]

Daha fazla oku
Müteşabihlerin Bulunmasındaki Faydalar

  Kur’ân-ı Kerim’in bir kısmının muhkem, bir kısmının müteşâbih olmasının faydaları hakkındadır. Bil ki, bazı inkarcılar, Kur’ân-ı Kerim’i, müteşâbih âyetler ihtiva ettiği için tenkid etmiş ve şöyle demişlerdir: “Siz diyorsunuz ki mahlûkatın bütün mükellefiyetleri kıyamet kopuncaya kadar, bu Kur’ân’a bağlıdır. Amma biz, değişik görüşlerdeki herkesin, kendi görüşünü isbat için Kur’ân’a tutunduğunu görüyoruz. Meselâ Cebriye, Allah […]

Daha fazla oku
Bakara 285.Ayetine Göre İmanın Mertebeleri

Mü’minlerden herbiri, Allah’a, O’nun meleklerine, kitaplarına ve peygamberlerine inandı”(Bakara 285) Bil ki bu âyet, şu dört mertebenin bilinmesinin, imânın şartlarından olduğunu gösterir. Birinci mertebe: Allah Teâlâya imân etmek. Bu böyledir, çünkü âlemin, herşeye kadir olan, herşeyi bilen, her türlü ihtiyaçtan âzâde bir Yaratıcısı olmadıkça, peygamberlerin doğru söylediklerine inanmak imkânsız olur. İşte bu sebeple Allah’a imân […]

Daha fazla oku
Neticeyi Bilen Allah’ın İnsanları Sınaması Nasıl Anlaşılmalı?

“Biz ancak şunu bilmek için şöyle şöyle yaptık” sözü, o şeyi bilmenin henüz gerçekleşmediğini, bu bilginin meydana gelmesi için de Cenâb-ı Hakk’ın o fiili işlediği vehmini verir. Bu da, Allahu Teâlâ’nın, meydana gelmeden önce, bu eşyayı bilmemesini gerektirir. Müşkillik arzetme hususunda bunun bir benzeri de, Cenâb-ı Hakk’ın, “Biz sizden cihâd edenleri ve sabredenleri bilmek için, […]

Daha fazla oku
Allah’ın İlminin Kapsamı

Bil ki Allah Teâlâ, zâtı gereği Alimdir ve o, aynı anda bütün malûmatı aynı ilimle bilir ve bu ilim, değişmez. Yine bu ilim, “hudûs” ve “mümkin oluş” ile nitelendirilmeksizin, Allah’ın zâtının zorunlu niteliklerindendir. Kul, Rabbine ancak, ilk altıda birde[1]müşterektir ki, bu da ancak bilme sıfatıdır. Sonra, Kendisiyle kulları arasında müşterek olan ilim de, iki parçadan […]

Daha fazla oku
Allah’ın Mahluklara İhtiyacı Yoktur

Rabbin (her şeyden) müstağnidir, rahmet sahibidir. Eğer dilerse sizi giderir, arkanızdan da yerinize dileyeceğini getirir. Nitekim sizi de, başka başka bir neslin soyundan meydana getirmişti. Hakikat, size uaadolunan şeyler, muhakkak gelip çatacaktır. Ve siz O’nun elinden kurtulamayacaksınız” (En’âm, 133-134).Bu ayetle ilgili birkaç mesele vardır: 1.Mesele …… a) Allah Teâlâ’nın, her şeyden müstağni olduğunu beyan etmek.Bu […]

Daha fazla oku
Allah’ın Kullar Üzerinde Hâkim Olmasının Geniş İzahı

“O, kullarının üzerinde (yegâne) hakimiyet ve galebe sahibidir. ..” (En’âm, 61-). Bil ki bu, Cenâb-ı Hakk’ın kudret ve hikmetinin mükemmel olduğuna delâlet eden bir başka delildir. Bunun izahı şöyledir: Biz daha önce, bu âyetteki “üstünlüğün” mekân ve cihet bakımından olmasının murad edilemiyeceğini, aksine bundan maksadın hakimiyet ve kudret bakımından üstünlük olması gerektiğini izah etmiştik.. Bu […]

Daha fazla oku
Allah Şirk Dışında Bütün Günahları Affeder

Şüphesiz ki Allah, (insanın), kendisine eş tanımasını bağışlamaz. O (günah)tan başkasını, dileyeceği kimseler için yarlığar. Kim Allah’a şirk koşarsa, muhakkak pek büyük bir günah işleyerek iftira etmiş olur” (Nisa. 48) …. Âyet, Allah Teâlâ’nın, büyük günah sahibini affedeceğine dair, biz ehl-i sünnetin en kuvvetli delillerinden biridir. Bil ki bu âyetten, birkaç bakımdan delil çıkarılmıştır: a) […]

Daha fazla oku