İnsanın Kainat İçindeki Diğer Bir Özelliği

İnsanoğlu bir beşer olarak dahil ol­duğu doğal sistemin ötesinde, (düşünsel anlamda) bilinç sahibi olan bir varlıktır (çünkü organik ve hatta inorganik bir bilinçten bahsetmek de mümkündür). Dolayısıyla bu tür bir değer içeren kâinatın tek var­lığıdır. İşte bu tür bir değerin biyolojik bir sistematiğe katılımı (faz­lalığı), insana ait tüm sistematiği etkilemekte, bu değerin mahiyeti tum beşeri değerler sisteminde bir karşı dengenin gerekliliğini de ka­çınılmaz kılmaktadır. İşte bilinç sahibi ve doğal olmayan bir değe­re sahip olan bu varlık, kendi sistematiğini, sahip olduğu doğa üstü bu değeri, ancak doğa ötesi ya da doğayı aşkın olan Allah’ın onu ulaş­tırmak istediği yine doğayı aşkın olan bir hedefle dengeleyebilecektir. Ya da bir başka deyişle zaten bu tür bir dengenin zorunlu gereği ola­rak insan Allah’a doğru nihayetsiz bir yürüyüşe, bir çabaya yönlendirilmıştır. Dolayısıyla insan, sadece kâinata tâbi, sadece “abd^’’ olan bir varlık olmayıp, bu düşünsel-bilinçsel üstünlüğü nedeniyle fizikötesine de açık, “velayet’’ (Allah’ın velisi olma, ilahî ahlâka sahip ve Allah ile dost olabilme, yani onu anlamak kadar onunla yoldaş olma, birşeyleri onunla paylaşabilme anlamında) özelliğine de sahip bir varlıktır.

Ümit Aktaş – İnsan ve İslam