İnsanın Bedeninin Temizliği’nin Batıni Anlamı

İnsanın bedenin temizliği kirlerden ve büyük pisliklerdendir; duyularının temizliği, gereksiz şeylerle ilgilenmekten onları alıkoymaktır. Uzuvlarının temizliği ise akli ve şer-i mizan hükümlerinden bilinen itidal dairesinin, ayrıca nasihat ve ikazların dışında onları kullanmaktan alıkoymaktır; bu konuda özellikle dili korumak gerekir. Çünkü insanın dilinin iki temizliği vardır;

Birincisi faydalı ve manalı şeylerin dışında sükut etmektir. İkincisi ise konuşmalarında itidale riayet etmesidir. Bir şeyi eksik ifade etmek kadar, o şeyi, gerektirmediği ve onda bulunmayan bir özellikle nitelemek de doğru değildir: çünkü bu davranış, zulümdür ve yalan şahitliğe girer……

İnsanın temizliği, sadece kendisinden yaratıldığı şey vasıtasıyla gerçekleşir.

Buna göre insanın bedeninin temizliği, bedenin yaratıldığı şeyle gerçekleşir.

Ruhunun temizliği ise kudsî teyit, küllî-özel ruhani yardımlarla gerçekleşir. Allah Teâlâ, âyet-i kerimelerde bu yardımlara meleklerin büyüklerinin ifadeleriyle ve onların yardımlarını anlatarak işaret etmektedir:

“Rabbimiz! Her şeyi rahmetinle ve ilminle kuşatmışsın. Tevbe edenlere ve yoluna uyanlara mağfiret et. Onları ateşin azabından koru. Rabbimiz, onları vaad ettiğin Adn cennetlerine yerleştir. Babalarından zevcelerinden ve zürriyetlerinden salihleri de dâhil eyle. Sen aziz ve hakimsin. Onları günahlardan koru. O gün günahlardan korunan kimse, merhamet ettiğin kişidir. Bu da büyük bir kurtuluştur.”

Bütün bunların bu hayattaki meyvesi ise ruhun kirlendiği şeylerden temizlenmesidir. Ruh, kendisini idare ettiği esnada tabiî mizaçla olan birlikteliği ve ona ulaşan bu mizacın zararlı özellikleriyle kirlenir.

Sadreddin Konevi,Kırk Hadis Şerhi (Çev:Ekrem Demirli)