Hasedin Tedavisi

Hasedin en yaygın ruhsal araz ve insanda en çok görü­len nefis hastalığı olduğu bilinmelidir. Bu hastalığa yakala­nan nefis çok iken ondan kurtulanların sayısı oldukça azdır. Nitekim bir hadis-i şerifte şöyle buyrulmuştur: “Üç şey var­dır ki onlardan hiçbir kimse kurtulamaz. Bunlar suizan,uğursuz sayma ve çekememezliktir.”(Acluni,Keşful Hafa,2/243) Hâce hulk demiş üç haslet Bulamaz râh-ı necât ondan ahad […]

Daha fazla oku
Erdemlerin Zıddı Olan Erdemsizlikler

3.Bap:  Erdemlerin dört tür ile sınırlandığı açıklığa kavuşunca bunların zıddı olduğu için erdemsizliklerin de dört tür ol­ması parlak düşüncenin gereğidir. Mesela, erdem olan hik­metin zıddı erdemsizlik olan bilgisizliktir. Yiğitliğin zıddı korkaklık, iffetin zıddı fücur ve adaletin zıddı zulümdür. Ama yeterli araştırma ve keşiften sonra ortaya çıkan dakik düşünceye göre her erdemin sonsuz zıtlarının olması gere­kir. […]

Daha fazla oku
Temel Erdemler

3.Temel Erdemler Fiillerin eğitilmiş teorik güçten dengeli olarak çıkmasını sağlayan huya “hikmet” denir. Fiillerin eğitilmiş pratik güç­ten mutedil olarak çıkmasını sağlayan huya “adalet” denir. Eğitilmiş şehevi güçten dengeli fiillerin çıkmasını sağlayan huya “iffet” denir. Eğitilmiş gazabi güçten dengeli fiillerin çıkmasını sağlayan huya “şecaat” denir.3 O zaman temel er­demler dediğimiz dört huy hikmet, adalet, iffet ve […]

Daha fazla oku
İnsanların Ahlâklarının Farklı Olmasının Sebebi

İnsanların ahlâklarının farklı olmasının sebebi kişiliğe ait faziletlerin tümü iki çeşittir: Nazari faziletler, amelî faziletler. Bunlardan her birisi iki yolla elde edilir. 1. Beşerî eğitim ve öğretimle. Bunun elde edilmesi konusunda zamana, eğitime, alıştırmaya ve pratiğe ihtiyaç vardır. Sözgelişi insan herhangi bir konuda bilgisi arttıkça, öğrendikleri üzerinde alıştırma yaptıkça derece derece ilerler, güçlenir. Bu konuda […]

Daha fazla oku
[Allah]ın Kudret Sahibi Oluşunun Delili

[Allah]ın her ne isterse yapmakta tek başına kudret sahibi oluşunun delili, el-Melik el-Kâdir olması, yani O’nun kimsenin mülkü olmaması, kendisine [herhangi bir surette ve konuda] izin yahut emir verecek veya engel olacak, sakındıracak, onun için yapması gerekeni belirleyip, yapmaması gereken için sınır çizecek kendisinden üstün kimse olmamasıdır. Bu böyle olunca, O’nun katından hiçbir şey kötü […]

Daha fazla oku
Ruhu Arıtmanın ve Olgunluğa Eriştirmenin Yolu

Ey saadet yolcusu! Şu gerçeği iyi bil ki güzel ameller işleyerek nefse karşı sürdürülen amansız savaşın ana gayesi, iyi ahlâk sahibi olmak için ruhu tüm kötülüklerden arıtmak ve olanca olgunluğa eriştirmektir. Ruh ile nefsin gelip geçici istekleri arasında bir münasebet var mıdır? diye bir soru akla gelebilir. Hemen cevap vererek söyleyeyim ki vardır. Fakat eserimizin […]

Daha fazla oku
Mustafa Sabri Efendinin Kant’ın Ahlak Argümanı Eleştirisi

Son Osmanlı Şeyh-ül İslam’ı Mustafa Sabri Efendi, Kant’ın ahlak argümanını, Allah’ı bilme yöntemlerimizde istidlali(çıkarımsal,gidimli,rasyonel) aklın yerinin olmadığı yönünden eleştirir. Ona göre sadece ahlak ve ahlaki eylemleri yaparken edinilen mutluluğumuz Allah’ın varlığına dair bir bilgi vermez. Sabri Efendi Kant’ı, rasyonel izaha zemin bırakmamasından dolayı bir kaç noktadan eleştirir. Evvela Kant felsefesi, bir eleştiri felsefesidir. Bu tabirle, […]

Daha fazla oku
Batı aklının işleyiş tarzı

Bu işleyişi iyi anlayabilmek için müşrik aklın faaliyetine şöyle bir bakmak yeterlidir. Miladi ll. asırda Pavlus, Saint Paule ve Petrus denilen azizler, Hristiyanlığa tevhid inancının yerine eski Yunan’ın ve Roma’nın putperest şirk inancını yani üçlü ilahanlayışını yerleştirdiler. Daha sonra M.S. 3213’te İznik Konsülü’nde yüz yir. miden fazla İncil nüshası arasından ancak dördü daha sıhhatli görülerek […]

Daha fazla oku
Modern Aklın Yükselişi ve Çöküşü-1

George Frankl Türkçesi: Yusuf Kaplan 1. Modern Felsefenin Doğuşu Yeni doğa bilimleri, fenomenlere (dış dünyaya-YK) ilişkin yapılacak araştırmaların, doğada geçerli olan evrensel yasaların anlaşilmasına ve bu genel yasalar hakkında teoriler geliştirilmesine yol açacağı ve sonuçta bu teorilerin gözlemlenen verilere (gerçekliklere’YK) uyup uymadığını gösterebilmek amacıyla bu teorilerin gözlem aracılığıyla test edilebileceği inancına dayanıyordu. Jacopo Sabarella (1533’1589), […]

Daha fazla oku
Modern Aklın Yükselişi ve Çöküşü-2

2. Aydınlanma Çağı: Tanrı’nın Ölümü Ve Kainatın Sırrının Çözülmesi Tanrı’nın her şeye kadir olması nosyonu ile insanın ego melekelerini kendinden emin bir şekilde ifade ve izhar etmesi nosyonunu insanın kendi benliğinde uzlaş­tırmaya ve temsil etmeye kalkışması, ego’nun kainatın içine genişlemesine, insanın ise Tanrı’nın gücünü ve otoritesini Tanrı’dan almasına yol açtı. Spinoza ve Newton’la birlikte, Tanrı’nın […]

Daha fazla oku