Cemil Meriç ile Söyleşi

cogito, Sayı: 32, 2002 “Bir aydının namusunu muhafaza etmesi son derece güçtür” Safa Mürsel: Bugün ihtiyacıma ve cehaletime binaen sizin huzurunuza, milliyetçilik meselesini, kısa da olsa şerhetmeniz talebiyle getirdim, Milliyetçilik mevzuuna Bediüzzaman Hazretleri yer yer eserlerinde temas ediyor. Türkiye’ye Bediüzzaman bu meselelerin alevlendiği, kompleks bir hüviyete karıştığı bir ortamda gelmiş. Sonra birçok alternatifler, aralarında nüans […]

Daha fazla oku
Peyami Safa ve Kemal Tahir

Bir bakışta, bu, birbiriyle ilgisizmiş gibi, hatta çok yerde birbirine zıt gibi duran bu iki ismi bir araya getiren ortak nokta, onların ileri sürdükleri ve savundukları fikirlerin mahiyetinden doğmuyor; bu fikirlere yaklaşırken kullandıkları yöntemden ileri geliyor. Değindiğimiz incelik gözden kaçırılırsa, meselâ Peyami Safa gibi komünist düşmanı olarak tanınmış bir ismin Kemal Tabir gibi bir komünistle […]

Daha fazla oku
Sinan ve San’at Günü

Garp bizi harbçi ve teşkilâtçı bir millet olarak tanır. Lehimizde konuştuğu vakit biz onun gözünde en iyi as­keriz; fakat mücadele kıymetlerini bir tarafa bırakarak Türkler hakkında medeniyet ölçüleriyle hüküm vermek istediği vakit bizi “Barbar” sıfatıyla damgalamaktan çe­kinmemiştir. Dilimizi bilen müsteşrikleri istisna edilirse, eski edebiyatımızı tanımaz ve sevmez; bazı müzikologla­rının hayranlığına rağmen, eski musikîmizi anlamaz ve […]

Daha fazla oku
Örnek Kelimesi Üzerine

Türkçemizde asırlarca yaşayan -meselâ- gibi canlı bir kelimeyi Arapçadır diye beğenmeyip de Ermenice -örnek- kelimesini Türkçe sanıp ondan türettikleri bir uydurma kelimeyi dilimize sokmağa çalışanların boş yere debelenmeleri tam bir ana dili şuursuzluğu ve bilgisizlik (örneği) dir. Ermeni vatandaşlarımız arasında bir çok aydınlar dilimizi hâlis Türk şivesiyle konuşmağa başlarken bizim dilci arkadaşlardan bâzıları da Ermeni […]

Daha fazla oku
Üç Büyük Mustarip

Istırap Salıncağı.. Bu salıncakta üç kişi üç sanarkâr, üç kalem.. Üç zekâ.. Necip Fazıl, Peyami Safa ve Cemil Meriç.. Bu salıncağın adı “inkılâp”. İsterseniz “Cumhuriyet” de diyebiliriz. Hattâ batılaşma da. Zaten bir müddet sonra “inkılâp” devrim olacaktır. Batılaşma “çağdaşlık..” İmparatorluk yıkılmış millî ıstırap.. Hilafet yıkılmış, dinî ıstırap.. Medeniyet yıkılmış, beşeri ve felsefî ıstırap.. Üç zakâ, […]

Daha fazla oku
Peyami Safa’nın Bir Ateiste Cevabı

Okuyucularından biri, Peyami Safa’ya şu mektubu gönderir: ”Koca Peyami! Allahtan bahsetmek senin ağzına yakışmıyor. Çünkü kafan çalışıyor ve mantığın sağlamdır… Yoksa sende mi ölümden korkmaya başladın?” Peyami Safa şu şekilde cevap verir: Ey koca kafalı; Dünyanın, Eflatun’dan Farabi’ye,İbn-i Sina’ya,Mevlana’ya,Hegel’e,Einstein’a,Bergson’a ve bütün hayatta bulunan doğulu-batılı meşhur bilim adamı ve filozoflarına varıncaya kadar ”kafası işleyen ve mantığı […]

Daha fazla oku