Aziz kardeşim! Bilmelisin ki, ebedî kurtuluşa erişmek için üç temel esasın elde edilmesi insan için mutlaka gereklidir. Bu üç esas ilim, amel ve ihlâstır.
İlim iki kısımdır. Bir kısım vardır ki, bundan maksat ameldir. Bu ilmin açıklamasını/ifa/ı ilmi üstlenmiştir. Diğer bir kısım vardır ki, bundan maksat da sadece kalp için yakîn (kesin kanaat) ve inanç elde etmektir.
Bu kısım, kurtuluşa eren fırkayı temsil eden Ehl-i sünnet ve’1-cemaat âlimlerinin görüşleri doğrultusunda kelâm ilminde bütün tafsilatıyla açıklanmaktadır. Ehl-i sünnet büyüklerinin yoluna uymadıkça kimsenin kurtuluş beklemeye dahi hakkı yoktur. Eğer kıl kadar bunlara aykırılık söz konusu olursa iş tehlikede demektir. Bu tespit güvenilir keşif ve açık ilham açısından da kesinlik k zanmıştır. Bunun aksi olma ihtimali yoktur.
Ehl-i sünnet büyüklerinin yoluna tâbi olmaya ve onları taklit etmeye muvaffak olana ne mutlu! Bunlara aykırı yol tutanlara da yazıklar olsun! Onların yolundan ayrılan ve ana esaslarını reddederek bunların cemaatinden ayrılan kimse hem kendi sapmıştır hem de başkalarını saptırmıştır.
Ehl-i sünnet’e muhalif olan bu kimseler, Allah’ın ahirette görülebileceğini ve şefaati inkâr ederler. Resûlullah (s.a.v) ile beraber olmanın ne kadar fazilet ifade ettiğini ve sahâbe-i kirâmın üstünlüğünü görememişlerdir. Peygamberimiz’in ailesine ve Fâtıma (r.a) validemizin evlatlarına muhabbetten mahrum kalarak Ehl-i sünnet’in nail olduğu birçok hayırdan geri kalmışlardır.
Sahâbe-i kirâm, kendi aralarında en üstün kişinin Ebû Bekir (r.a) olduğu konusunda ittifak etmişlerdir.
Sahabenin hallerini en iyi bilen biri olarak İmâm Şâfiî (rh.a) der ki: “İnsanlar Resûlullah’tan (s.a.v) sonra zora düştü ve gök kubbenin altında Ebû Bekir’den (r.a) daha hayırlı birini bulamadılar ve onu başlarına halife seçtiler.”
İmam Şâfiî’nin bu sözü açıkça işaret etmektedir ki, sahâbe-i kirâm Ebû Bekir’in (r.a) en üstün kişi olduğu konusunda ittifak etmiştir. Bu da, onun sahabenin en üstünü olduğu konusunda icma olduğunu gösterir. Dolayısıyla Ebû Bekir’in (r.a) en üstün olduğu hükmü kesin olup inkâr edilemez.
Resûlullah’ın (s.a.v) Ehl-i beyt’i de Nuh’un (a.s) gemisi gibidir. Ona binen kurtulur, geri kalan ise helak olur. Bazı arifler der ki: Resûlullah (s.a.v) ashabını yıldızlara benzetmiştir.(Deylemi,el Firdevs,nr.6497)
“Onlar, yıldızlarla da yollarını bulurlar” (Nahl, 16/16).
Resûlullah (s.a.v) kendi ailesini de Nuh’un (a.s.) gemisine benzetmiştir. Bu da gösteriyor ki, Nuh’un (a.s.) gemisine binenlerin helakten emin olmak için mutlaka yıldızları takip etmesi gerekir. Yıldızları gözetmedikçe kurtuluş imkânsızdır.
Şu da bilinmelidir ki, onların birini inkâr etmek hepsini inkâr etmek gibidir. Zira onlar Resûlullah (s.a.v) ile beraber olma nimetinde ortaktırlar. Peygambere beraber olma fazileti ise bütün fazilet ve kemâlâtın üstündedir. Bu nedenle tâbiînin en hayırlısı olan Veysel Karanı, Peygamberimizle beraber olanların en aşağı derecesinde olan kimsenin bile seviyesine erişememiştir.
Ne olursa olsun, Resûl-i Ekrem (s.a.v) ile birlikte olma şerefine denk hiçbir şey yoktur. Nitekim onların imam, Nebî (s.a.v) ile beraberlikleri ve vahyin inişine şahit olmaları vesilesiyle müşahedeye dayalıdır. Sahabeden sonra imanın bu derecesi hiç kimseye nasip olmamıştır. Ameller ise imanın dallan sayılır. Bu bakımdan amellerin olgunluğu imanın olgunluğuna bağlıdır.
Sahabe arasında cereyan eden bazı görüş ayrılıkları ve siyasî tartışmalar, onların üstün şahsiyetlerine yaraşan iyi gerekçelere dayandırılmalıdır. Bu tartışmalar nefsanî arzuları ve cahillikleri sebebiyle olmamıştır. Aslında bu olaylar dinî içtihat ve bilgiden kaynaklanmıştır. Onların bir kısmı içtihadında hata etmiş olsa bile, hata edene de Allah katında mükâfat vardır.
İşte bu anlayış, ifrat ve tefrit arasında bulunan Ehl-i sünnet’in seçtiği orta yoldur. Ayrıca en güvenli ve sağlam yol da budur.
İmam Rabbani,Mektubatı Rabbani,cild:1
(SEMERKAND YAY.)
Necmeddin-i Dâye [*****] çev. Halil Baltacı Necmeddin-i Dâye (ö. 654/1256) tasavvufun bir din yorumu…
Gazzâlî [*] çev. Osman Demir Gazzâlî (ö. 505/111) Allah’ı bilmenin imkânı ve yöntemi konusunda…
Gazzâlî [*] çev. Mahmut Kaya Te’vilin şartlarını tespit etmeyi ve iman ile küfür arasındaki…
Kilise babalarının en ziyade iltifat ettiği, teolojik ağırlıklı bir anlatıma sahip Yuhanna Incil’inin l’inci Bab’ının…
İçinde yaşadığımız dönemin hakim zihniyetini karak- terize eden en önemli hususlardan biri de, hiç şüphesiz,…
İçinde yaşadığımız dünya, bedensel varlığımız ve duygularımız zamanın eliyle şekillenir. Sabretmeyi, şükretme- yi, iyiliğin ve…