Duanın Karşılığı
Duanın karşılığı [icabet] tasavvura bağlıdır. Binaenaleyh Hakk’ı en iyi tasavvur eden kimsenin duaları en çok kabul edilen kimsedir. Sahih tasavvur ise gerçek ilim ve sahih müşahedeye tabidir.
Bunun için Hz. Peygamber (a.s.) şöyle buyurmuştur: “Eğer Allah’ı hakkıyla bilseydiniz, duanızla dağlar yerinden oynardı”
Görmüyor musunuz ki Hz. Peygamber tam marifet ve müşahede sahibi olduğu için, dualarının çoğu kabul edilmiştir. Bilgide [marifet] Hz. Peygamber’e yakın olan peygamberler de “Bana dua ediniz ki size icabet edeyim” âyetine göre dua ettikleri zaman dualarının kabul edileceği vaad edilen kimselerdir.
Şu halde marifeti olmayan ve duası esnasında herhangi bir şekilde zihninde bir şey canlandırmayan kimse Allah’a dua etmiş sayılmaz, bu nedenle de böyle bir kişinin duasına icabet edilmez.
Bunu anladıktan sonra şu da bilinmelidir ki duada kaldınlan bilinci el kulun zâhiren Allah’a yönelmesine işaret ederken, İkinci el bâtınen de Allah’a yönelmeye işaret eder. Kişinin dili bütün varlığıyla Allah’a yönelmeyi ifade eder; yüzün meshedilmesi ise teberrük niyetiyledir ve ruh ile bedeni birleştiren hakikate dönmeye dikkat çeker. Bu da kişinin Hakk’ın ilminde ezelî ve ebedî olan ayn-ı sabitesinden kinayedir: çünkü bir şeyin yüzü o şeyin hakikatidir. Yüz de bu hakikatin mazharıdır.
“Her şey helak olacaktır, O’nun vechi müstesna” âyetinin sırrından bir şeyler kalbine açıldıysa ehlinden başkasına açıklanması ve İfşası caiz olmayan bu anlattıklarımızdan daha garip sırra muttali olursun.
Bu, akıl sahiplerine bir ikazdır. Allah gerçeğe ulaştırandır.
Sadreddin Konevi,Kırk Hadis Şerhi (çev:Ekrem Demirli)
