Devlet,oturduktan ve işler yoluna girdikten sonra asabiyete ihtiyaç duymayabilir

ibn-haldun1 Devlet,oturduktan ve işler yoluna girdikten sonra asabiyete ihtiyaç duymayabilir

Başlangıçta büyük hanedanlıklara boyun eğmek insan nefsine zor gelir, onun için galebeye dayanan kavi bir kuvvetle halkın boyun eğmesini temin etmekten başka yol yoktur. Bunun sebebi; (yeni devletin garip ve)alışılmamış oluşu, halkın hanedanın mülkü ile ülfet etmemeleri ve bu mülkü itiyatlarıhaline getirmemiş olmalarıdır. Devletteki mülke mahsus nisap sahiplerinin riyasetleri istikrar kazanıp ardı ardına gelen birçok nesil ve birbirini takip eden hanedanlar/iktidarlar boyunca; mülk hanedan mensuplarının birinden öbürüne veraset yolu ile geçer hale gelince, insanlar başlangıç durumunu unutur, söz konusu nisap sahiplerinde riyaset rengi koyulaşır, hanedan mensuplarına boyun eğmek ve teslimiyet göstermek, dini bir inanç haline gelir, halk hanedan mensupları ile onların (iktidarı,hâkimiyeti ve) işi için, tıpkı imanî akideler üzerine savaştıkları gibi savaşırlar. Bu takdirde hanedan mensupları işleri hususunda büyük ölçüde asabiyete ihtiyaç duymazlar. Daha doğrusu, o hanedana itaat Allah’tan gelen değiştirilemez ve aksi düşünülemez bir ferman gibi telakki edilir. Böyle bir sebepten olacak ki, kelam/akaid kitaplarında imani akidelerden bahsedilirken (hilafet ve) imamet hakkındaki görüşler de ortaya konulur.”

İbn Haldun,Mukaddime,cild:1

 

 

İnceleyin:  İslam Düşüncesinde Tarih Felsefesi

Muhammed Ali

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir