Kulun şu gerçekleri bilmesi şartıdır; Allah Teala kulunu, fani olmayacak beka için, beraberinde zillet ve hakaret bulunmayan izzet ve şeref için, içinde korku bulunmayan emniyet için, yanında acı bulunmayan lezzet için, içinde eksiklik bulunmayan olgunluk için, beraberinde fakirlik bulunmayan zenginlik için yaratmıştır. Bekası çok çabuk geçen, izzet ile şerefi hakaret ile zilleti birbirine yakın olan, sonra izzet ile şerefi gidip yerlerini zillet ile hakarete bırakan dünya için yaratmamıştır. Emniyet ile korku beraber bulunup, sonra emniyeti gidip yerini korkuya bırakan bu dünyada imtihana tabi tutmuştur. Bu dünyanın zenginliği, lezzeti, ferahlığı, sevinci ve nimeti zıdlarıyla karışık olarak bulunur. Sonra sahte zenginliği, lezzeti, ferahlığı, sevinci gider geride sadece fakirlik, acı, keder, üzüntü ve mahrumiyet kalır, insanların pek çoğu bu konuda yanıldilar. Çünkü gerçek nimeti, bekayı, izzet ve şerefi mülk ve saltanatı, mevkii ve makamı gerçek yerleri olmayan bu dünyada aradılar. Bunların asıl yerleri olan ahireti unuttular. Pek çokları dünyadan da istediklerini elde edemediler. Bazıları istediklerini elde eder gibi oldularsa da fakat çok çabuk geçici olduğundan çok az istifade edebildiler.
Bütün peygamberler, İnsanları ebedi olan nimet ve cennete, devamlı olan mülk ve saltanata davet etmek için geldiler. Onların davetini kabul edenler, dünyada en lezzetli ve en hoş nimetlere nail olan hükümdarların hayatı gibi, hayat’sürdüler. Çünkü dünyada zahidlik (her türlü zevke karşı koyarak kendini ibadet ve taata vermek) hazır bîr mülk ve saltanattır. Şeytan, mümin kişinin zühdünü çekemeyerek ona ulaşamaması için var gücü ve kuvvetiyle çalışır. Zira şehvetine ve gazabına malik ve sahip olan mü’min, aklı ve dinî kuvvetlerini üstün kıtmış olduğundan gerçek hükümdardır. Çünkü bu mülkün sahibi, tam özgürlüğü elde etmiştir.
Şehvetinin ve gazabının emri altına girmiş olan hükümdar ise, gerçekten onların kölesi olmuştur. O kimse, hükümdar kıyafetinde ama tam manasıyla itaatkar bir uşak olup, sahibi devesini yularından tutup istediği yere götürdüğü gibi şehvet ile gazap da onu istedikleri yere çeker. Dış görünüşü hükümdar, iç alemi köle olan kimsenin elindeki nimetlere ve Öncesi lezzet ama sonu üzuntl ve hüsran olan şehvetlere göz dikenler aklanmışların ta kendileridir. Allah’ın tevfikine mazhar olan basiret sahibi ise, her şeyi baştan sonuna kadar inceden inceye düşünür ve hiçbir zaman sahte görünüşlere aldanmaz. Bu, Allah’ın kime dilerse ona vereceği, bîr fazl-u inayetidir. Allah, büyük fazl-u kerem sahibidir.
Kaynak:
İbn Kayyum El Cezviyye-Sabredenler ve Şükredenler,İnsan Yay.
Necmeddin-i Dâye [*****] çev. Halil Baltacı Necmeddin-i Dâye (ö. 654/1256) tasavvufun bir din yorumu…
Gazzâlî [*] çev. Osman Demir Gazzâlî (ö. 505/111) Allah’ı bilmenin imkânı ve yöntemi konusunda…
Gazzâlî [*] çev. Mahmut Kaya Te’vilin şartlarını tespit etmeyi ve iman ile küfür arasındaki…
Kilise babalarının en ziyade iltifat ettiği, teolojik ağırlıklı bir anlatıma sahip Yuhanna Incil’inin l’inci Bab’ının…
İçinde yaşadığımız dönemin hakim zihniyetini karak- terize eden en önemli hususlardan biri de, hiç şüphesiz,…
İçinde yaşadığımız dünya, bedensel varlığımız ve duygularımız zamanın eliyle şekillenir. Sabretmeyi, şükretme- yi, iyiliğin ve…