Derecelerin Selamı Yaymak,Yemek Yedirmek, İnsanlar Uyurken Gece Namazı Kılmak Olmasının Nedeni

Derecelerin selamı yaymak, yemek yedirmek, insanlar uyurken gece namazı kılmak olmasının nedeni ise şudur: insanın davranışları iki esasta sınırlıdır. Buna göre insan ya Hak’la ya da halkla ilişki içerisindedir. Her iki muamele de fiilî ve kavil İlişki diye ikiye ayrılır. Halka yönelik kavlî muamele selam vermektir; bu asildir. Yemek yedirmek ise fiildir ve sahibini aşan bir hayırdır. Selam sahibini aşan sözlerin en hayırlısı olduğu gibi böyle bir hayrın da sahibini aşmayan herhangi bir hayırdan daha üstün olduğu kesindir.

Gece namazına gelince: Gece namazı Hak ile bir muameledir ve söz ve fiilden oluşur. Buna göre gece namazı, Allah Teâlâ’nın kelamını okumak, Allah’ı zikretmek, teşbih, tehlil tekbirleri yönünden bir sözdür. Bu nedenle Hz. Peygamber “Namaz kılan Rabbine münacat eder” buyurmuştur. Namaz, içindeki rüku, kıyam, secde gibi rükünleri açısından ise fiildir.

Sadreddin Konevi,Kırk Hadis Şerhi,çev:Ekrem Demirli