Havf ve Takva

Havf ve takva, kendileriyle vasıflanan kimselerde farklı derecelerde bulunurlar. Bu farklılığın nedeni ise insanların nebevi haberleri ve onlarla birlikte gelen vaad ve tehditlerin her birisini akıllarında canlandırmalarının gücüne ve zayıflığına bağlıdır.

Buna göre günah işlemeye devam eden kimse tafsili değil, sadece icmali olarak tasdik etmektedir. Nitekim Hz. Peygamber şu hadisiyle buna işaret etmektedir: “Kişi, mümin olduğu halde zina etmez.”

Burada müminlikten maksat tam iman sahibi olmaktır ki bunun anlamı tasdikin kemâlinin, tafsili ve icmalî tasdik türlerini birleştirmeye bağlı olması demektir.

Şayet günahkâr kişi zehirleri, şiddetli zararları olan yiyecek ve içecekleri yemekten kaçınan uzman doktor gibi işlediği her kötülükten sonra gelecek cezayı aklına getirip bu cezanın gerçekleşeceğine de kesin olarak inansa o günahı işlemezdi. Binaenaleyh günahkâr kişi tasdikindeki bir eksiklik nedeniyle veya tövbe, mağfiret ve bağışlanma ümidini aklına getirdiği için günah işler.

Sadreddedin Konevi,Kırk Hadis Şerhi (Çev:Ekrem Demirli)